ในฐานะครูหรือวิทยากร หลายคนคงเคยประสบปัญหาว่าแม้จะเตรียมเนื้อหามาดีแค่ไหน แต่นักเรียนกลับไม่เข้าใจ หรือไม่สนใจตามที่เราคาดหวังไว้ สิ่งหนึ่งที่อาจเป็นตัวแปรสำคัญก็คือ “การออกแบบสื่อ” ที่เรานำมาใช้ครับ
วันนี้ผมอยากชวนทุกท่านมารู้จักกับ 4 หลักการพื้นฐานของ Visual Design ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างสื่อที่ “สื่อสารได้” จริง ๆ โดยใช้ได้ทั้งกับสไลด์ เอกสารโปสเตอร์ หรือแม้แต่ Infographic ง่าย ๆ ในห้องเรียนครับ
1. Contrast – ความแตกต่างที่ช่วยเน้นจุดสำคัญ
คือการสร้าง “ความต่าง” เพื่อดึงดูดสายตาครับ เช่น การใช้สีที่ตัดกัน ขนาดตัวอักษรที่ไม่เท่ากัน หรือการจัดวางองค์ประกอบให้มีจุดเด่น
ตัวอย่าง
หัวข้อควรใช้สีเข้ม ขนาดใหญ่กว่าข้อความเนื้อหา เพื่อให้นักเรียนมองเห็นชัดเจน และรู้ว่าอะไรคือสาระหลัก
2. Alignment – การจัดวางอย่างมีระเบียบ
คือการจัดตำแหน่งขององค์ประกอบต่าง ๆ ให้สัมพันธ์กัน เช่น การชิดซ้ายให้เท่ากันทุกบรรทัด หรือการจัดข้อความให้อยู่ในแนวเดียวกัน
ผลลัพธ์ คือ สื่อของเราจะดูเป็นระเบียบ อ่านง่าย และน่าเชื่อถือมากขึ้น
3. Repetition – ความสม่ำเสมอสร้างความจดจำ
คือการใช้รูปแบบเดิมซ้ำ ๆ เช่น ฟอนต์เดียวกัน สีเดียวกัน หรือสไตล์ภาพประกอบแบบเดียวกันทั้งชุด
มีประโยชน์ในการช่วยสร้างเอกลักษณ์ให้สื่อ และทำให้นักเรียนไม่ต้องปรับตัวกับรูปแบบใหม่ตลอดเวลา
4. Proximity – การจัดกลุ่มข้อมูลที่เกี่ยวข้องให้ใกล้กัน
หมายถึงการจัดกลุ่มองค์ประกอบที่มีความสัมพันธ์กันให้อยู่ใกล้กัน เช่น หัวข้อและคำอธิบายควรอยู่ในระยะสายตาเดียวกัน ไม่กระจัดกระจาย
มีผลดี ช่วยให้นักเรียนเข้าใจความสัมพันธ์ของข้อมูลได้เร็วขึ้น
.
สรุปสั้น ๆ นั่นก็คือ
Contrast = เน้นจุดสำคัญ
Alignment = จัดวางให้เป็นระเบียบ
Repetition = ใช้รูปแบบซ้ำอย่างมีระบบ
Proximity = จัดกลุ่มข้อมูลให้สัมพันธ์กัน
ถ้าเรานำ 4 หลักการนี้มาใช้กับการออกแบบสื่อการสอน ไม่เพียงแต่จะทำให้สื่อของเราดูสวยงามขึ้นเท่านั้นนะครับ
แต่ยังช่วย “เพิ่มพลังในการสื่อสาร” ให้กับเนื้อหาที่เราต้องการถ่ายทอดได้อย่างดีทีเดียวครับ